امروزه تشخیص برنج اصل ایرانی از نوع تقلبی بسیار دشوار شده است. وجود تنوع گسترده در برنج‌های ایرانی و خارجی موجود در بازار، همچنین فعالیت افراد سودجو که با ترکیب انواع مختلف شلتوک و فرآوری آن‌ها با دستگاه‌های پیشرفته، برنج‌های یکدست و به ظاهر باکیفیت تولید می‌کنند، این کار را سخت‌تر کرده است. علاوه بر این، کشور چین نوعی برنج تقلبی تولید می‌کند که از ترکیب پلاستیک و نشاسته سیب‌زمینی ساخته شده است. این برنج‌ها هنگام سوزاندن دود سیاه تولید می‌کنند و به‌راحتی از اصل نبودنشان قابل تشخیص هستند.
خشکی مناسب: برنج باکیفیت باید کاملاً خشک باشد. برای اطمینان از این ویژگی، می‌توانید دانه برنج را زیر دندان قرار دهید؛ اگر به راحتی شکست، احتمالاً برنج از کیفیت مناسبی برخوردار نیست.
قد کشیدن در پخت: برنج خوب هنگام پخت، به‌خوبی قد می‌کشد و دارای عطر و طعمی مطلوب است.
رنگ و اندازه یکدست: دانه‌های برنج باکیفیت از نظر اندازه و رنگ یکدست هستند و تفاوت قابل‌توجهی بین آن‌ها مشاهده نمی‌شود.
بوییدن برنج: مقداری برنج در کف دست بریزید و فوت کنید. اگر عطر طبیعی برنج را حس نکردید یا بوی غیرطبیعی به مشامتان رسید، برنج احتمالاً تقلبی است.
تست دانه‌ها: برنج را روی یک سطح صاف بریزید و زیر نور بررسی کنید. اگر شفافیت دانه‌ها با هم متفاوت بود، برنج مخلوط شده است.
سوزاندن دانه‌ها: یک قاشق از برنج را بسوزانید. اگر بوی پلاستیک احساس کردید، برنج تقلبی است.
تست آب: یک قاشق غذاخوری برنج را در لیوان آب سرد بریزید و هم بزنید. برنج پلاستیکی معمولاً روی آب شناور می‌ماند.
بررسی کپک‌زدگی: مقداری برنج را چند روز در ظرف دربسته و در معرض نور خورشید قرار دهید. اگر کپک زد، برنج اصل است.
جوشاندن برنج: در صورت ایجاد لایه ضخیم روی آب هنگام جوشاندن، احتمال تقلبی بودن برنج وجود دارد.
برنج‌های تقلبی حاوی پلاستیک و مواد غیرطبیعی هستند که می‌توانند باعث مشکلات جدی گوارشی و حتی سرطان شوند. این نوع برنج‌ها به صورت قاچاق وارد کشور شده و سلامت مصرف‌کنندگان را تهدید می‌کنند. به همین دلیل توصیه می‌شود برنج خود را از منابع معتبر تهیه کرده و با روش‌های بالا کیفیت آن را بررسی کنید.
در سال‌های اخیر، گزارش‌های متعددی درباره وجود برنج تقلبی در بازار کشور منتشر شده است. این مسئله موجب نگرانی بسیاری از مصرف‌کنندگان شده است، زیرا برنج به عنوان یکی از اصلی‌ترین مواد غذایی در سفره‌های ایرانی جایگاه ویژه‌ای دارد. در این مقاله، راه‌های تشخیص برنج اصل از تقلبی و ویژگی‌های یک برنج باکیفیت را بررسی می‌کنیم.
یکی از مهم‌ترین راه‌های تشخیص برنج اصل، توجه به ظاهر آن است. برنج باکیفیت و اصل دارای دانه‌هایی یکدست، بدون ترک و یکپارچه است. در مقابل، برنج بی‌کیفیت و تقلبی معمولاً دارای ترک‌های عرضی یا به اصطلاح “بند” در سطح دانه‌ها است.
یکی از دلایل ایجاد ترک‌های عرضی در برنج، قرار گرفتن آن در معرض باد و هوای سرد است. این شرایط باعث آسیب به دانه‌های برنج و کاهش کیفیت آن می‌شود.
برای تشخیص بنددار بودن برنج، کافی است یک دانه از آن را بین انگشت شست و اشاره نگه دارید و با ناخن فشار دهید. اگر دانه برنج به راحتی خرد شد، می‌توان نتیجه گرفت که برنج بی‌کیفیت و بنددار است.
نقش خشکی در کیفیت برنج
یکی دیگر از عوامل مهم در کیفیت برنج، میزان رطوبت آن است. برنج تازه برداشت شده معمولاً رطوبت بالایی دارد که این موضوع می‌تواند مشکلاتی را در پخت و نگهداری ایجاد کند.
برنجی که رطوبت بالایی دارد:
پخت دشوارتری دارد.
مقاومت کمتری در برابر حشرات نشان می‌دهد.
برای رفع این مشکل، کارخانه‌ها از دستگاه‌های خشک‌کن برای کاهش رطوبت برنج استفاده می‌کنند. اما کیفیت نهایی برنج به نحوه و زمان خشک کردن آن بستگی دارد.
متأسفانه برخی از کارخانه‌ها برای سرعت بخشیدن به فرآیند خشک کردن، از دمای بالاتری استفاده می‌کنند. این روش هرچند زمان را کوتاه می‌کند، اما به شدت بر کیفیت برنج تأثیر منفی می‌گذارد.
ویژگی‌های برنجی که به خوبی خشک شده باشد:
به راحتی نمی‌شکند.
هنگام پخت، قد می‌کشد.
دانه‌های سفت و سالم دارد.
عطر و طعم برنج اصل ایرانی
یکی از بارزترین ویژگی‌های برنج اصل ایرانی، عطر و طعم فوق‌العاده آن است. برنج‌های خارجی معمولاً عطر و طعم خاصی ندارند و دانه‌هایشان کاملاً شفاف هستند.
رنگ نیمه‌بلوری دارد.
عطر آن در هنگام پخت فضا را پر می‌کند.
طعم خود را حتی ساعت‌ها پس از پخت حفظ می‌کند.
اگرچه تشخیص برنج اصل و باکیفیت می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، اما با دانستن چند نکته کلیدی می‌توانید انتخابی مطمئن داشته باشید. در ادامه به برخی از این نکات اشاره می‌کنیم:
برنج‌های بسته‌بندی‌شده معمولاً اطلاعات کاملی مانند تاریخ تولید، محل کشت و کارخانه بسته‌بندی را ارائه می‌دهند.
از خرید برنج‌هایی که بسته‌بندی استاندارد و مشخصات کامل ندارند خودداری کنید.
برنج را از فروشگاه‌ها یا عرضه‌کنندگان معتبر تهیه کنید.
فروشندگان معتبر معمولاً ضمانت کیفیت محصولات خود را ارائه می‌دهند.
پیش از خرید، چند دانه برنج را بررسی کنید. دانه‌های برنج باید سالم، یکدست و بدون ترک باشند.
همچنین می‌توانید مقداری از برنج را بو کنید؛ برنج اصل ایرانی دارای عطر دلپذیری است که به راحتی قابل تشخیص است.
برنج‌های باکیفیت و اصل معمولاً قیمت بالاتری دارند.
قیمت بسیار پایین می‌تواند نشان‌دهنده کیفیت پایین یا تقلبی بودن برنج باشد.
برای انتخاب برنج باکیفیت و اصل، باید به ویژگی‌های ظاهری، میزان خشکی و عطر و طعم آن توجه ویژه‌ای داشته باشید. برنج ایرانی به دلیل داشتن این ویژگی‌ها همیشه انتخابی مطمئن برای مصرف‌کنندگان بوده و هست. با رعایت نکات مطرح شده در این مقاله، می‌توانید از خرید برنج بی‌کیفیت جلوگیری کرده و از عطر و طعم بی‌نظیر برنج ایرانی لذت ببرید.
